تبخال تناسلی به نام علمی هرپس تناسلی یکی از بیماری های عفونی رایج است که از طریق رابطه جنسی منتقل می شود. این بیماری همانند زگیل تناسلی ریشه ویروسی دارد. اکثر افراد تبخال را با زگیل تناسلی اشتباه می گیرند در صورتی که علائم بالینی متفاوتی دارند.
شناخت این بیماری باعث می شود تا از ابتلا به آن محفوظ بمانید. این بیماری مسری گروه هدف خاصی ندارد بلکه هم زنان و هم مردان را مبتلا می کند.
این بیماری شایع مقاربتی بیشتر جوانان را مبتلا می کند به طوری که افراد بین 14 تا 49 سال، بیش از شانزده درصد درگیر این بیماری هستند.
انواع تبخال
تبخال عارضه ای است که در قسمت های مختلف بدن دیده می شود و به چند نوع تقسیم می شود.
تبخال نوع یک
این نوع از تبخال بیشتر ایجاد ضایعات تاول مانند می کند که در ناحیه دهان و بینی دیده می شود. ممکن است سبب درگیری چشم ها،کبد و حتی دستگاه عصبی مرکزی شود.
تبخال نوع دو
این بیماری از طریق تماس جنسی در فاز فعال منتقل می شود.و نواحی تناسلی را درگیر می سازد.
تبخال تناسلی
این نوع از تبخال در نواحی مخاطی ظاهر می شود و درگیری کمتری در پوست ایجاد می کند. به همین علت بیشتر این ضایعات در منافذ واژن و یا مقعد و همچنین روی ناحیه تناسلی خارجی ظاهر می شوند و این موجب تشخیص افتراقی با سایر ضایعات و یا جوش هاست.
مشکل اصلی این نوع ویروس در این است که زمانی که وارد بدن شده در شرایطی کاملا عادی به سرعت رشد و تکثیر میابد و وارد سلول های عصبی ناحیه لگنی می شود و تا آخر عمر در آن ناحیه باقی می ماند که همین امر درمان را بسیار سخت و غیر ممکن می سازد.
اکنون شاید برایتان جالب باشد بدانید که این ویروس در کدام بخش های بدن بیشتر دیده می شود. در این قسمت ها احتمال وجود ویروس تبخال وجود دارد:
- بزاق دهان
- ترشحات واژن
- مایع منی
دوره کمون
دوره ورود عامل بیماری زا به بدن تا بروز نشانه های ظاهری دوره نهفتگی و یا دوره کمون نام دارد.
در این بیماری دوره کمون بین 2 تا 12 روز است و پس ازاین زمان تبخال تناسلی در روی بیضه، اطراف مقعد و یا داخل آن، اطراف ورودی واژن و یا داخل آن و یا بر روی آلت تناسلی مشاهده می شود.
علائم تبخال تناسلی
این موضوع که شدت و شکل علائم به چه صورت باشد به عواملی مثل قدرت سیستم ایمنی بدن، استرس و سابقه درگیری با یکی از دو نوع تبخال بستگی دارد.
- احساس سوزش و خارش و تاول در نواحی تناسلی مثل واژن و مقعد در خانم ها همچنین بروز این ضایعات بر روی بیضه و آلت تناسلی در آقایان
- تب، سر درد و استفراغ خفیف
- سوزش ادرار
- ترشحات آبکی واژن
- در موارد شدید تر آسیب به اعصاب لگنی و مثانه
گاهی اوقات این علائم با سایر عفونت ها اشتباه گرفته می شود. برای اطمینان قطعی لازم است به پزشک مراجعه شود.
تسکین علائم
در طی بیماری البته با نظارت پزشک، اقداماتی جهت تسکین علائم می توان انجام داد از جمله:
- پوشیدن البسه آزاد و راحت تا هوا در اطراف ضایعات جریان داشته باشد.
- شستشوی ضایعات با آب ولرم
- داروهای مسکن
- استراحت کافی
راهکارهای جلوگیری از انتقال ویروس به سایر نواحی بدن
- اگر خود و یا همراه شما مبتلا به تبخال هستید از بوسیدن یکدیگر خودداری کنید.
- در صورت وجود زخم از رابطه دهانی خودداری شود.
- پس از لمس مناطق آلوده، دست ها با آب و صابون شستشو داده شود.
عوارض تبخال تناسلی
حملات درد و سوزش همراه خستگی و آزردگی روحی و روانی موجب بی حالی فرد می شود.
ابتلا جنین از مادر مبتلا به تبخال تناسلی که معمولا برای جلوگیری از ابتلا نوزاد، زایمان به شکل سزارین انجام می شود.
درمان تبخال تناسلی
هیچ نوع درمان قطعی برای این بیمای وجود ندارد اما داروهای ضد ویروسی می توانند مفید باشند. مراجعه به پزشک در صورت بروز هرگونه علائم را نباید به تعویق انداخت.
تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه ابتلا می تواند فرد را از ابتلا به سایر عفونت ها و عود بیماری محافظت کند.
از زمان بروز علائم اولیه تا برظرف شدن کامل ضایعات، تماس جنسی نباید برقرار کرد.
از دستکاری تبخال ها و باز کردن آن ها باید خودداری شود.
عوامل افزایش خطر ابتلا به تبخال تناسلی
- جنسیت مونث: درصد ابتلا در زنان به این بیماری بیش از مردان است.
- تعداد شریک جنسی مختلف در طول زندگی
- سابقه ابتلا به بیماری عفونی مقاربتی
- تشخیص تبخال تناسلی
- آزمایش خون
- شکل ظاهری
- آزمایش ترشحات زخم و ضایعات
روش های پیشگیری
- اجتناب از رابطه جنسی با شریک های جنسی متعدد
- اجتناب از لمس زخم و ضایعات ناشناخته
- در صورت ابتلا خود یا همسر، حتی در صورت قابل رویت نبودن زخم ها از ابزار محافظت جنسی استفاده شود.
استفاده از روان کننده و یا ژل ها درهنگام رابطه جنسی برای جلوگیری از خراشیدگی پوست که موجب افزایش خطر شیوع می شود.
تفاوت تبخال تناسلی با زگیل تناسلی
این دو بیماری روش انتقال مشابهی با یکدیگر دارند و از شایع ترین بیماری های مقاربت جنسی نیز هستند. به نظر می رسد تبخال ها نقشی در سرطان زایی ندارند اگر چه زگیل تناسلی یکی از علل سرطان های دهانه رحم، سرطان آلت تناسلی مردان، سرطان مهبل می باشد.
تبخال های تناسلی بیشتر به شکل تاول های آبدار ریز وزخم مشاهده می شوند اما زگیل تناسلی به شکل زگیل های سفید ، قهوه ای و صورتی رنگ بر روی نواحی تناسلی ظاهر می شود.
تفاوت دیگر این دو بیماری در اثر پذیری واکسن هاست. متاسفانه واکسن تایید شده برای تبخال تناسلی وجود ندارد گرچه برای زگیل تناسلی اولین واکسن تایید شده به نام واکسن گارداسیل روانه بازار شده است.
در آخر باید گفت افزایش آگاهی نسبت به پیشگیری از بیماری ها موثرترین راه برای جلوگیری از بروز مشکل است. صحبت کردن در این باره می تواند نجات بخش باشد. آیا شما با فرزند نوجوان خود در این مورد صحبت می کنید و او را آگاه کرده اید؟